Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ τη Δευτέρα 18 Απριλίου 2005

Της ΜΑΡΙΑΣ ΔΕΔΕ

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν εκπρόσωποι φορέων αποασυλοποίησης και κοινωνικής επανένταξης των ψυχικά πασχόντων.

Η περικοπή, αιφνιδιαστικά μάλιστα, κατά 50% των επιδοτήσεων από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την κάλυψη των δαπανών λειτουργίας, οδηγεί στη συρρίκνωση και ενδεχομένως - εάν είναι οριστική - στο κλείσιμο των εξωψυχιατρικών δομών αποασυλοποίησης (ξενώνες, οικοτροφεία, προστατευόμενα διαμερίσματα, κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες), επισημαίνουν.

Επί της ουσίας, ανοίγει την πόρτα στην επανεισαγωγή των ψυχικά πασχόντων σε ψυχιατρεία-άσυλα και τινάζει στον αέρα ένα κομμάτι της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

Μιας μεταρρύθμισης που, κακά τα ψέματα, δεν ήταν ποτέ στις προτεραιότητες των ιθυνόντων - σαν να μην υπήρχε η πολιτική βούληση.

Η μείωση της χρηματοδότησης, το ενδεχόμενο παύσης λειτουργίας των φορέων αυτών, μαζί με το λουκέτο στις εξωψυχιατρικές δομές γεννούν μια σειρά από ερωτήματα, με πιο κρίσιμο αυτό της τύχης των ασθενών και εξίσου βασικό το πώς αντιμετωπίζεται σήμερα στη χώρα μας ο ψυχικά πάσχων.

«Όλο και χειρότερα»

«Πολλά νοσοκομεία, στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και ύστερα από πολύχρονη προσπάθεια, έχουν κλείσει. Τι θα γίνει τον Ιούνιο; Τι θα κάνουν οι ασθενείς; Θα επαναλειτουργήσουν τα νοσοκομεία; Θα κατευθυνθούν σε ιδιωτικές κλινικές (οι περισσότεροι είναι άποροι, από φτωχές οικογένειες ή χωρίς οικογένεια); Θα πληρώσουν τα - ήδη υπερφορτωμένα ή και χρεωμένα - ταμεία; Θα επιστρέψουν στα σπίτια τους, που πολλοί δεν έχουν;» αναρωτιέται ο ψυχολόγος Δημήτρης Σεφεριάδης, μέλος θεραπευτικής ομάδας οικοτροφείου της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας.

«Σήμερα, όταν πλέον έχει λήξει η περίοδος της συγχρηματοδότησης για τη λειτουργία των οικοτροφείων που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του "Ψυχαργώς II", το δημόσιο, παραβαίνοντας κάθε νομιμότητα και τις δεσμεύσεις του και παραβιάζοντας κάθε έννοια ευθύνης προς τους αρρώστους που μας εμπιστεύθηκε, αντί της πλήρους κάλυψης των δαπανών λειτουργίας, μας κατέβαλε τελείως αιφνιδιαστικά το ήμισυ. Δηλαδή, 900.000 ευρώ αντί 1.800.000 ευρώ, που προβλέπονταν για το πρώτο τρίμηνο του 2005, και 722.590 ευρώ αντί για 1.800.000 για το δεύτερο τρίμηνο», καταγγέλλουν το Δ.Σ. και οι θεραπευτές της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας.

Μιας εταιρείας που από το 1986, ως μη κυβερνητική οργάνωση, συμβάλλει στον τομέα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και αποασυλοποίησης. Διατηρεί σήμερα στην Αττική, τη Φωκίδα, τη Ναύπακτο, τον Έβρο, τη Ροδόπη και τη Φθιώτιδα συνολικά 7 οικοτροφεία, 19 διαμερίσματα, ένα κέντρο ημέρας και 2 κινητές μονάδες.

Δομές στις οποίες παρέχονται υπηρεσίες σε 2.360 ασθενείς, ενώ το σύνολο του απασχολούμενου προσωπικού ανέρχεται σε 270 άτομα.

Πολλαπλές συνέπειες

Οι συνέπειες της περικοπής των κονδυλίων είναι πολλαπλές: το θεραπευτικό έργο επηρεάζεται ημέρα με την ημέρα, δεν υπάρχει η δυνατότητα πληρωμής δαπανών για τη διαβίωση των ασθενών, πληρωμής μισθωμάτων, λογαριασμών, προμηθειών, συντήρησης, ενώ τίθεται θέμα μεγάλης μείωσης του προσωπικού.

Κι αν, ενδεχομένως, οι αριθμοί και τα ευρώ δεν αρκούν για να καταδείξουν το πρόβλημα που δημιουργείται τώρα, αρκεί η ιστορία του Διονύση και τόσων άλλων που σήμερα ζουν σε ξενώνες και προστατευόμενα διαμερίσματα, έτσι όπως μας τη διηγείται ο κ. Σεφεριάδης.

Ο Διονύσης, που έχασε τους γονείς του στα 16 του, έχει κάνει τρεις απόπειρες αυτοκτονίας και έχει νοσηλευτεί πολλές φορές στα ψυχιατρικά νοσοκομεία.

«Έτρεμε σύγκορμος όταν του προτείναμε να βγούμε έξω από τον ξενώνα. Φοβόταν ότι θα του κάνουν κακό, ότι θα πεθάνει, θα χαθεί. Διαλυόταν με το παραμικρό ερέθισμα. Ο Διονύσης, που πριν από πέντε χρόνια ξεκινήσαμε να βγαίνουμε μαζί, δειλά-δειλά στην πόρτα του ξενώνα...

Ύστερα από πέντε περίπου χρόνια και χωρίς καμία νοσηλεία, είναι πλέον ένας άνθρωπος που εργάζεται, φροντίζει το διαμέρισμα στο οποίο φιλοξενείται, μαγειρεύει, ψωνίζει, έχει κάνει φίλους στην κοινότητα, έχει σχέση και ετοιμάζεται να την επισημοποιήσει».

Για το Διονύση και κάθε Διονύση, οι φορείς που έχουν δημιουργήσει δομές αποασυλοποίησης στο πλαίσιο του "Ψυχαργώς II", β΄ φάση, δίνουν αύριο στις 10 το πρωί συνέντευξη Τύπου σχετικά με το πρόβλημα της μείωσης της χρηματοδότησης για τη λειτουργία των δομών αυτών, στα γραφεία του Κέντρου Ημέρας για την ψυχολογική υποστήριξη ασθενών με καρκίνο (Αμαλίας 32, στο Σύνταγμα).

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΕΦΕΡΙΑΔΗΣ

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ