|
 ΝΕΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ
Ψυχισμός και Ψυχοθεραπεία
Ένας βασικός στόχος των ειδικών είναι να φέρουμε την ψυχοθεραπεία και τα ευεργετήματα της κοντά στο μέσο πολίτη. Μέσα από την ψυχοθεραπεία, πέρα από την επίλυση των βασικών ζητημάτων, το άτομο έχει τη δυνατότητα μεγαλύτερης ωρίμανσης, καλύτερης ανταπόκρισης στις δυσκολίες της καθημερινής ζωής, βελτίωση της διάθεσης και της αυτοπεκτίμησης και εν τέλει βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Περισσότερα πράγματα και καταστάσεις απ' ότι νομίζουμε περνάνε από τα χέρια μας και το βασικό μέσο για να επιτευχθούν όλα αυτά προκύπτει από τη δυνατότητα να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα μας με τρόπο που να μας ωφελεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, πέρα από τη σωματική αδυναμία στα παιδιά, ο λόγος που λειτουργούμε σαν γονείς είναι ακριβώς στο να τα βοηθήσουμε να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους ( θυμός, χαρά, φόβος, οργή, λύπη κτλ.)
Υπάρχουνε μέσα μας πλευρές αδύναμες, ευάλωτες ή φοβισμένες αλλά και πλευρές δυναμικές και ώριμες. Τα τελευταία χρόνια από έρευνες που έχουνε γίνει έχει παρατηρηθεί να υπάρχουνε δυσκολίες πιο πρώιμες απ' ότι στο παρελθόν, κυρίως ναρκισσιστικού και οριακού τύπου, είτε αφορούν το χαρακτήρα είτε το επίπεδο ψυχοπαθολογίας. Λέγοντας ναρκισσιστικές δυσκολίες εννοούμε κυρίως την τάση που υπάρχει να θεωρούμε τον εαυτό μας ως πολύ σπουδαίο, πολύ αξιόλογο, περισσότερο απ' ότι μέσα σε μια αντικειμενική παρατήρηση ή ακριβώς το αντίθετο να θεωρούμε τον εαυτό μας ότι δεν αξίζει ,δεν μπορεί να καταφέρει τίποτα, δεν περνά από το χέρι μας τίποτα. Λέγοντας οριακές δυσκολίες εννοούμε κυρίως την τάση να διαχωρίζουμε τον κόσμο σε καλό και κακό κάνοντας όμως με αυτόν τον τρόπο μια ομάδα κακή ή τους άλλους κακούς ή παντοδύναμους. Δημιουργούμε νοητικά σε μεγαλύτερο βαθμό από όσο πραγματικά συμβαίνει έναν κόσμο εν δυνάμει απειλητικό.
Σε αυτά τα πεδία έρχεται κυρίως να δουλέψει η ψυχοθεραπεία . Κυριότερη αιτία της παραπάνω παθολογίας είναι η σημερινές συνθήκες ζωής. Να ζήσουμε και να επιβιώσουμε και να πάρουμε ικανοποιήσεις μέσα σε μία σχέση, σε μία ομάδα, στην κοινότητα, προϋποθέτει να καταστείλουμε επιθυμίες μας , ορμές και τάσεις οι οποίες δεν επιτρέπονται. Ένα παράδειγμα χαρακτηριστικό είναι η εργασία. Εργαζόμαστε σε δουλειές που πιθανόν να μην μας εκφράζουν ή να μην συμφωνούμε με την πολιτική της εταιρείας ή να πληρωνόμαστε ελάχιστα κτλ. Από την άλλη πρέπει να το κάνουμε γιατί πρέπει να επιβιώσουμε, έτσι λειτουργούμε μέσα σε μία εσωτερική σύγκρουση. Μεταξύ αυτού που θέλουμε και αυτού που πρέπει. Οι κοινωνικές απαγορεύσεις ενδοβάλονται από τον ψυχισμό και λειτουργούν μέσα σε αυτόν πια σαν ένα ξεχωριστό κομμάτι του εαυτού. Είναι η φωνή που μας λέει: δεν πρέπει να το κάνω αυτό, αυτό πρέπει να κάνω, μήπως αν χειριστώ έτσι τις καταστάσεις θα έχω επιπτώσεις. Αν παρατηρήσουμε τον εαυτό μας θα διαπιστώσουμε αυτήν την πλευρά του εαυτού μας. Στο βαθμό που η σύγκρουση αυτή είναι έντονη,το ίδιο και η επιθυμία και η απαγόρευση, τότε βρισκόμαστε σε μία κατάσταση αμφιθυμίας η οποία στη λύση της προκαλεί και τα συμπτώματα όπως φοβίες - φόβο θανάτου, κρίσεις πανικού, ψυχαναγκασμούς κ.α. Αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης μπορεί να είναι επίσης και ένα καταθλιπτικό επεισόδιο ( δεν μπορώ, δεν αξίζω, δεν βγαίνω έξω, φταίω εγώ, εγώ το προκάλεσα ) , νευρωσικά επεισόδια και πιο πρώιμες καταστάσεις, όπως ανέφερα παραπάνω.
Η μεγαλύτερη παγίδα είναι η δυσκολία να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό γιατί ντρεπόμαστε ή γιατί φοβόμαστε ότι θα χαρακτηριστούμε τρελοί. Έχει μείνει βαθιά ριζωμένο ότι η τρέλα είναι κάτι κακό και ντροπή. Δεν είναι περισσότερο ντροπή από όταν κάποιος έχει πνευμονία, κάταγμα η πίεση. Η πραγματικότητα είναι ότι η τρέλα δεν ενδείκνυται σε τέτοιου είδους ψυχοθεραπεία. Η ψυχαναλυτικού τύπου ψυχοθεραπεία απευθύνεται σε άτομα με ένα σχετικά ισχυρό εγώ, ώριμο που να μπορεί να σκέφτεται και να θέλει να αλλάξει κάποιες πλευρές του χαρακτήρα του.
Όμως και στην ψύχωση πια, τα αποτελέσματα, όταν υπάρχει συνδυασμός φαρμακοθεραπείας και ψυχοθεραπείας είναι θεαματικά, με την πιθανότητα ακόμα, να μην νοσηλευτεί ποτέ ο ασθενής, αντίθετα να έχει μεγάλο βαθμό λειτουργικότητας και επικοινωνίας.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Φωνή των Πειραιωτών τον Οκτώβριο του 2007
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΕΦΕΡΙΑΔΗΣ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Ψυχολογίας και Ψυχοθεραπείας
|