Χαρακτήρας, Παθολογία Χαρακτήρα,Συνθήκες Ζωής
Γράφει: Δημήτρης Σεφεριάδης   

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ, ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ

Όλοι μας διαθέτουμε στοιχεία από πολλά είδη προσωπικότητας, ανεξάρτητα από τις τάσεις που κυριαρχούν μέσα μας. 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ, ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ

Όλοι μας διαθέτουμε στοιχεία από πολλά είδη προσωπικότητας, ανεξάρτητα από τις τάσεις που κυριαρχούν μέσα μας. Πολλά άτομα που δεν ταιριάζουν απόλυτα σε μια κατηγορία περιγράφονται ως ένας συνδυασμός δυο τύπων οργάνωσης ( παρανοϊκός – σχιζοειδής καταθλιπτικός – μαζοχιστικός και ούτω καθεξής). Η διαγνωστική αξιολόγηση της δομής του χαρακτήρα ενός ατόμου, ακόμα και όταν δεν υπάρχει διαταραχή προσωπικότητας, βοηθά το θεραπευτή να διαμορφώσει μια άποψη για το είδος των παρεμβάσεων οι οποίες θα είναι αφομοιώσιμες από τον πελάτη και τον τύπο της αλληλεπίδρασης μαζί του ο οποίος θα τον κάνει δεκτικότερο στις προσπάθειες για θεραπεία. Ακόμη και αν ένα άτομο δεν αντιστοιχεί ακριβώς με την περιγραφή ενός εγχειριδίου, τα περισσότερα άτομα μπορούν να τοποθετηθούν σε μια γενική περιοχή, η οποία προσανατολίζει τον κλινικό προκειμένου να είναι αποτελεσματικός στις θεραπευτικές διαδικασίες.

Η ψυχική δυναμική δεν ισοδυναμεί με παθολογία. Το σωστό είναι να θεωρούμε ότι κάποιος έχει παθολογικό χαρακτήρα ή διαταραχή προσωπικότητας μόνο όταν οι άμυνες του είναι τόσο στερεότυπες ώστε να εμποδίζουν την ψυχική του ανάπτυξη και προσαρμογή.

Ένας ιδεοληπτικός άνδρας οργανώνει τη ζωή του γύρω από τη σκέψη που αφορά την επίτευξη αυτοεκτίμησης μέσα από δημιουργικές ενέργειες σκέψεις όπως η ευρυμάθεια, η λογική ανάλυση, ο λεπτομερειακός σχεδιασμός και η συνετή λήψη αποφάσεων. Ένας παθολογικά ιδεοληπτικός άνδρας επαναλαμβάνει μη παραγωγικά τις ίδιες σκέψεις, δεν επιτυγχάνει κανένα σκοπό, δεν πραγματοποιεί καμιά φιλοδοξία του και καταλήγει να μισεί τον εαυτό του γιατί ζει κινούμενος σε φαύλους κύκλους.

Μια καταθλιπτική γυναίκα αισθάνεται ικανοποίηση προσφέροντας φροντίδα στους άλλους. Μια παθολογικά καταθλιπτική γυναίκα δεν είναι σε θέση να φροντίσει τον εαυτό της.

Επίσης είναι σημαντικό να διακρίνουμε ανάμεσα στο χαρακτήρα και στον τρόπο αντίδρασης ενός ατόμου. Συγκεκριμένες καταστάσεις υποκινούν ορισμένες πτυχές της προσωπικότητας οι οποίες κάτω από άλλες συνθήκες, μπορεί να είναι λανθάνουσες: η βίωση απωλειών φέρνει στην επιφάνεια την καταθλιπτική πλευρά ενός ατόμου. Οι απειλές εναντίον της ασφάλειας φέρνει στο προσκήνιο την παρανοϊκή μας πλευρά. Οι μάχες για την απόκτηση ελέγχου ευνοούν την ιδεοληπτική εμμονή. Η σεξουαλική εκμετάλλευση ενισχύει την εκδήλωση υστερικών αντιδράσεων. Στη διατύπωση μιας διάγνωσης ο θεραπευτής θα πρέπει να είναι προσεκτικός στη συγκριτική εξέταση της επιρροής τόσο των περιστατικών όσο και των χαρακτηριολογικών παραγόντων. Ένα συνηθισμένο σφάλμα είναι να υποθέσουνε, ανεξάρτητα από το πλαίσιο, ότι εάν ένας ασθενής αντιδρά σε κάποιο γεγονός σύμφωνα με την περιγραφή ενός συγκεκριμένου τύπου χαρακτήρα, τότε έχει αυτό το είδος προσωπικότητας.

Ειδική αξιολόγηση είναι σημαντικό να γίνεται ανάμεσα στην αντίδραση και στην προσωπικότητα και όταν υπάρχουν πολιτισμικές διαφορές.