ΠΑΙΔΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ. ΑΝΑΔΥΣΗ ΟΙΔΙΠΟΔΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΟΙΔΙΠΟΔΙΩΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ

 

Οι περισσότεροι γονείς γνωρίζουν πόσο έντονο και επιτακτικό είναι το άγχος ενός μωρού. Σε οιδιπόδειες καταστάσεις οι γονείς συχνά αισθάνονται ότι έχουν φτάσει στο σημείο να επιτρέπουν στο παιδί τους να κυριαρχεί στις σχέσεις τους, ενώ δεν έχουν καμία τέτοια πρόθεση. Είτε το παιδί βρίσκεται συνεχώς στο κρεβάτι ανάμεσά τους, είτε, εξίσου επιζήμιο για το γάμο,παρεισφρύει στον κοινό τους βραδινό χρόνο. Όταν βοηθήσουμε τους γονείς να αντιληφθούν τα πλεονεκτήματα που συνεπάγεται ένας ευτυχισμένος γάμος για το ίδιο το παιδί, αυτό μπορεί να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τη ζήλια του.

  Τα μικρά παιδιά βασανίζονται συχνά από εφιάλτες και μπορούμε να υποθέσουμε ότι αυτο ίπροκαλούνται από την ένταση των συναισθημάτων τους.

Το βιβλίο του Maurice Sentak “ wherethe wild thinks are”, o Max, ο ήρωας του βιβλίου, κάνει πολλές αταξίες, οπότε όταν της λέει « θα σε φάω », η μητέρα του τον αποκαλεί «αγριόπαιδο » και τον στέλνει για ύπνο νηστικό. Στον ύπνο του ονειρεύεται ότι πηγαίνει εκεί που βρίσκονται τα άγρια ζώα, τα εξημερώνει και γίνεται βασιλιάς τους. Έπειτα όμως από λίγο διάστημα νιώθει μοναξιά και γυρίζει στο σπίτι του «όπου κάποιος τον αγαπούσε περισσότερο από όλους ».

Αυτό που φαίνεται ότι επενεργεί, ως προς την ιστορία αυτή, στον μικρό Max είναι η αναγνώριση των άγριων συναισθημάτων που υπάρχουν μέσα του, η συμφιλίωσή του με αυτά και η υπερνίκησή τους μέσα του και στη συνέχεια η επιστροφή του σε μια τρυφερή σχέση με τη μητέρα. Η γνώση της ερμηνείας των ονείρων βοηθά τα μικρά παιδιά να αντιμετωπίσουν τους εφιάλτες τους, όπως επίσης βοηθά τους γονείς να ακούνε υπομονετικά την αφήγηση του περιεχομένου των ονείρων αυτών από τα παιδιά. Καθήκον των γονέων είναι να βοηθήσουν τα παιδιά να ανέχονται την ένταση με την οποία βιώνονται αυτοί οι εφιάλτες. Το ίδιο το γεγονός της ύπαρξης του εφιάλτη μπορεί να είναι μια χρήσιμη μορφή αυτοεπίγνωσης για το παιδί σχετικά με την αγριότητα των συναισθημάτων του.

Ένα άλλο βασικό πρόβλημα για τους γονείς είναι ο χειρισμός του θυμού που μπορεί το μωρό να αισθάνεται τη νύχτα, ενώ και οι ίδιο ιείναι θυμωμένοι επειδή δεν τους αφήνει να ξεκουραστούν και να κοιμηθούν. Πολλοί γονείς φοβούνται μήπως παρασυρθούν και ξυλοφορτώσουν το μωρό τους τη νύχτα. Οφόβος τους αυτός , μήπως φτάσουν στα άκρα, μπορεί να τους εμποδίσει, εξαιτίας των ενοχών να επιδείξουν την απαιτούμενη αυστηρότητα. Η έκφραση του θυμού, εντός ορισμένων ορίων, είναι δυνατόν να ανακουφίσει τόσο το μωρό όσο και τους γονείς.Τα μωρά που κλαίνε όλη τη νύχτα υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των γονέων ως προς τις γονεικές τους ικανότητες και μειώνουν την κριτική τους ικανότητα.

Όταν ασχολούμαστε με τα προβλήματα του ύπνου,συνειδητοποιούμε την πολυπλοκότητα των συναισθημάτων που συνεπάγεται ο γονεικός ρόλος. Παρατηρούμε πόσο λεπτή είναι η διαδικασία με την οποία μητέρες και μωρά μετακινούνται από μια κατάσταση εγγύτητας στην κατάσταση που μπορούν να βλέπουν τους εαυτούς τους ως δύο ξεχωριστές υπάρξεις. Οι δυσκολίες του ύπνου υπογραμμίζουν την αβεβαιότητα σε κάθε στάδιο. Βλέπουμε με ποιο τρόπο η δεκτικότητα απέναντι στις ανάγκες του μωρού, η κατανόηση των φόβων του και η αυθόρμητη προσφορά ανακούφισης είναι ανάγκη να ισορροπήσουν με μια βαθμιαία επιβολή ορίων. Η κατανόηση των φόβων του μωρού δίνει τη δυνατότητα στο γονιό να εμπεριέχει αυτούς τους φόβους. Έτσι το παιδί μαθαίνει σιγά σιγά να τους αντιμετωπίζει μόνο του.  

Υπάρχουν, βέβαια, πολλές πραγματικές δυσκολίες στη ζωή των οικογενειών, όπως επίσης και διαφορές ιδιοσυγκρασίας, που μπορεί να προκαλέσουν στα παιδιά προβλήματα ύπνου, καθώς και πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούν να τα προσεγγίσουν οι γονείς. Η εξεύρεση λύσεων είναι ευθύνη τόσο των γονέων όσο και των ειδικών που υποχρέωσή τους είναι να αποκαταστήσουν την ικανότητά των γονέων να σκέπτονται με τρόπο αποτελεσματικό, ώστε να δώσουν οι ίδιοι την απάντηση που ταιριάζει στο παιδί τους.

Τα παιδιά δυσκολεύονται πολύ για να διευθετήσουν τις επιθετικές και καταστροφικές ενορμήσεις τους και την ανάγκη να τις προβάλουν πάνω στη μητέρα ή τον πατέρα τους. Και αυτό φορτώνει με τεράστιο άγχος τους γονείς.

Η ικανότητα να εμπεριέχει κανείς το άγχος του μωρού είναι πολύ δύσκολη επίσης, επειδή ακριβώς συνδέεται άμεσα με τα άγχη των ίδιων των γονέων. Όταν όμως μπορέσει κανείς να μιλήσει για αυτούς τους φόβους και τις εμπειρίες του, τότε μπορεί να τα αντιμετωπίσει καλύτερα και ευκολότερα. Όταν η μητέρα καταφέρει να αντέξει το νυχτερινό άγχος του παιδιού, τότε παύει πια αυτό το άγχος να συνδέεται με το δικό της απέραντο τρόμο και μπορεί να το χειριστεί με τον πλέον κατάλληλο τρόπο. Φαίνεται πως η δουλειά των ψυχολόγων συνεπάγεται την ικανότητα να εμπεριέχουμε άμεσα το άγχος της μητέρας ή και του πατέρα, ώστε να μπορούν και εκείνοι με τη σειρά τους να κάνουν το ίδιο για το μωρό τους.