ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΥΡΙΑΝΗΣ
1. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για συγκεκριμένο προφίλ του ενήλικα που κακοποιεί σεξουαλικά παιδιά;
2. Οι περισσότεροι απ' τους παιδεραστές είναι άτομα υπεράνω κάθε υποψίας. Πώς εξηγείται αυτό;
3. Υπάρχουν σημάδια, στα οποία μπορούν να βασιστούν οι γονείς για να καταλάβουν αν τα παιδιά τους έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης;
4. Από τη στιγμή που κάποιο παιδί έχει πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης, ποια πρέπει να είναι τα βήματα των γονιών προκειμένου να επουλώσουν τις πληγές;
Από την κα Κυριακή Τσουμάκα
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1. Διεθνή στατιστικά στοιχεία
1 στα 4 κορίτσια και 1 στα 7 αγόρια αναμένεται να υποστούν σεξουαλική επίθεση μέχρι την ηλικία των 18 ετών. Στην πραγματικότητα οι δείκτες αυτοί πρέπει να είναι υψηλότεροι γιατί πολλές περιπτώσεις παραμένουν αδιάγνωστες.
Παρουσιάζουν αύξηση οι περιπτώσεις σεξουαλικών επιθέσεων σε παιδιά , από ομάδες συνομηλίκων τους.
Πάνω από το 35% των κακοποιημένων ανηλίκων άρχισαν να κακοποιούν άλλα παιδιά πριν ακόμα ενηλικιωθούν.
Προφίλ - Παράγοντες
Η κακοποίηση κυρίως αφορά το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον του θύματος.
Πολλοί από τους κακοποιητικούς γονείς η τα πρόσωπα του περιβάλλοντος, είναι και οι ίδιοι θύματα σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης και μακροχρόνιας έκθεσης σε βίαιο οικογενειακό περιβάλλον.
Οι γονείς που έχουν ανατραφεί με σκληρή σωματική τιμωρία από τους δικούς τους γονείς, μπορεί να συνεχίσουν την παράδοση στα παιδιά τους.
Παρότι συχνά ως προς αυτές τις μεθόδους τελικά δεν βρίσκουν ότι έχουν άλλους τρόπους να τα βγάλουν πέρα.
Οι δύσκολες συνθήκες ζωής όπως η φτώχεια ή η ανέχεια, συμβάλλουν στην ύπαρξη επιθετικής συμπεριφοράς και στην σωματική κακοποίηση των παιδιών.
Η κοινωνική απομόνωση η έλλειψη υποστηρικτικών συστημάτων και η χρήση ουσιών από τους γονείς, αυξάνουν την πιθανότητα κακοποίησης ή παραμελητικής συμπεριφοράς απέναντι στα παιδιά.
Επίσης περιβαλλοντικές κρίσεις όπως οικονομικά προβλήματα, ανεργία, προβλήματα στέγασης, αυξάνουν το άγχος παλινδρομούν ψυχικά τα άτομα και διευκολύνουν την κακοποίηση και την παραμέληση.
Οι ψυχικές διαταραχές των γονέων ,όπως η ψύχωση ή η κατάθλιψη , η κάποιες διαταραχές προσωπικότητας ,όταν αυτές δεν βρίσκονται κάτω από θεραπευτική επιμέλεια ,επηρεάζουν συχνά την κρίση των γονέων και μπορεί να θεωρήσουν ότι τα παιδιά είναι κακά ή ότι θέλουν να τους τρελάνουν.
Επίσης παιδιά που είναι νοητικά καθυστερημένα ή σωματικά ανάπηρα και παιδιά που κλαίνε υπερβολικά ή είναι πολύ απαιτητικά έχουν υψηλό δείκτη επικινδυνότητας να κακοποιηθούν ή να παραμεληθούν.
2. Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών γίνεται στην πλειονότητα των περιπτώσεων από άτομα του άμεσου ή ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντος.
Οι περισσότεροι βιαστές παιδιών είναι άτομα που διαθέτουν κύρος και την εμπιστοσύνη της οικογένειας.
Οι κακοποιητές , είναι άτομα που μπορεί να έχουν οικογένεια ,να εργάζονται, να κατέχουν, άλλες φορές και θέσεις κύρους, να έχουν κατά τα άλλα μια φυσιολογική ζωή. Μια πλευρά του ψυχισμού τους όμως είναι μη ομαλή.
Όπως προανέφερα τα ίδια αυτά άτομα έχουν γίνει συχνά θύματα σεξουαλικής η σωματικής κακοποίησης. Η Ψυχανάλυση έχει εντοπίσει έναν ψυχικό μηχανισμό άμυνας, την ταύτιση με τον επιτιθέμενο , όπου , το θύμα, προκειμένου να βγει από την κατάσταση απελπισίας , ταυτίζεται ψυχικά με το θύτη, που του φαίνεται παντοδύναμος, και υιοθετεί την ίδια στάση ως θύτης σε άλλους.
Συχνά, οι παιδεραστές, μεγαλώνουν σε θετές οικογένειες, είναι ανώριμοι , με παρορμητική συμπεριφορά και έχουν εξωπραγματικές απαιτήσεις από τα παιδιά. Έχουν μια πλευρά ανώμαλη , που αφορά τον έλεγχο των παρορμήσεων, ο οποίος στους περισσότερους ανθρώπους δεν είναι μόνο κοινωνικός - νομικός, αλλά πραγματοποιείται και στο εσωτερικό του ψυχισμού.
Συνήθως η σεξουαλική κακοποίηση , συμβαίνει η συγκαλύπτεται, μέσα σε μια ατμόσφαιρα παραμέλησης και έλλειψης προστασίας. Το ίδιο το κακοποιημένο παιδί αποτελεί συνήθως, σύμπτωμα μιας οικογένειας , που για διάφορους λόγους έχει αποτύχει να προστατέψει το παιδί.
3. Η σεξουαλική κακοποίηση δεν ακολουθείται από ειδικά και σταθερά συμπτώματα. Αυτά εξαρτώνται κυρίως από τη χρονιότητα της κακοποίησης, από την ηλικία του παιδιού και από τη σχέση θύτη -θύματος.
Συχνά σημεία ένδειξης είναι οι σωματικές αποδείξεις, όπως οι μώλωπες, ο πόνος και ο κνησμός στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, η αιμορραγία. Συχνά επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ουροποιητικού και εκκρίσεις του κόλπου μπορεί να σχετίζονται με σεξουαλική κακοποίηση.
Επίσης η δυσκολία στη βάδιση και στο κάθισμα και η παρουσία νοσημάτων μεταδιδόμενων με το σεξ θέτουν την υποψία σεξουαλικής κακοποίησης.
Σε κάθε αλλαγή πρότερης συμπεριφοράς, πρέπει να ελέγχεται και να διαπιστώνεται το αίτιο. Η αποπλάνηση, ο βιασμός και η αιμομιξία είναι παράγοντες που οδηγούν συχνά στο σχηματισμό φοβιών , άγχους και κατάθλιψης. Το παιδί είναι συνεχώς σε ετοιμότητα ότι θα δεχθεί μια επίθεση και νιώθει ότι θα είναι αδύναμο να αντιμετωπίσει τη δικιά του επιθετική παρόρμηση ή την εχθρότητα των άλλων απέναντί του.
Τα καταθλιπτικά συμπτώματα συνδυάζονται συνήθως με την αίσθηση, ότι έχει καταστραφεί για όλη του τη ζωή. Ταυτόχρονα, συνυπάρχουν αισθήματα, ντροπής, και ενοχής, ό,τι με κάποιο τρόπο, το ίδιο το παιδί προκάλεσε την κακοποίηση
Άλλες αλλαγές αφορούν :έντονο αίσθημα εγκατάλειψης ή παραμέλησης. Παλινδρόμηση σε νηπιακή συμπεριφορά, όπως ενούρηση ή θηλασμός αντίχειρα.
Παρατηρούνται επίσης ασυνήθεις για την ηλικία και την ανάπτυξη του ατόμου σεξουαλικές γνώσεις και συμπεριφορές.
Αργότερα όλες αυτές οι ενδείξεις και ουσιαστικά τα συμπτώματα οδηγούν σε καταθλιπτικές και αγχώδης διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας ή διασχίστηκες διαταραχές , μέχρι και την ψύχωση και την αυτοκτονία.
Τα παιδιά που ερεθίζονται σεξουαλικά από έναν ενήλικο, νιώθουν έντονο άγχος και υπερδιέγερση και δεν έχουν την δυνατότητα να διαχειριστούν τόσο έντονα συναισθήματα, με αποτέλεσμα την ψυχική αναστάτωση, που μπορεί να φτάσει μέχρι και την ψυχική αποδιοργάνωση.
Σε κάθε περίπτωση η σεξουαλική κακοποίηση ανήλικων είναι μια βαριά επίθεση.
4. Τα βήματα για να βοηθήσουμε ένα κακοποιημένο παιδί είναι τα εξής:
Θα πρέπει να πάρουμε τηλέφωνο είτε το "χαμόγελο του παιδιού" ΤΗΛ. 1056 είτε στη γραμμή ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΗΛ. 8018011177 ή στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΛ. 210 7236200 και να καταγγείλουμε το γεγονός είτε έχει γίνει από άτομο της οικογένειας, είτε από κάποιον τρίτο. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε και ανώνυμα. Έτσι αναλαμβάνει ο εισαγγελέας, όπου αν πρόκειται για κακοποίηση από γονιό βγαίνει εισαγγελική εντολή, και επισκέπτεται το σπίτι Κοινωνική Λειτουργός τις περιοχής, βλέπει το παιδί Ιατροδικαστής και Παιδοψυχίατρος για να υπάρξει παιδοψυχιατρική εκτίμηση, και τότε εάν διαπιστωθεί κακοποίηση, το παιδί απομακρύνεται από το σπίτι.
Η ίδια διαδικασία είναι και όταν η κακοποίηση προέρχεται από κάποιον τρίτον, η διαφορά είναι ότι αν διαπιστωθεί κακοποίηση οι γονείς κινούνται νομικά.
Θα πρέπει σε όλη τη διαδικασία το παιδί να συνοδεύεται από ένα υποστηρικτικό πλαίσιο. Από εκεί και πέρα το σεξουαλικά κακοποιημένο παιδί θα πρέπει να μπει σε χρόνιο πρόγραμμα ψυχολογικής υποστήριξης με στόχο την αναδιοργάνωση του χαρακτήρα, την απόκτηση της αυτοεκτίμησης και του αισθήματος της εμπιστοσύνης.
Αποσπάσματα του κειμένου δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα Κυριακάτικη ΑΥΡΙΑΝΗ την Κυριακή 23/12/2007
σε άρθρο της ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΣΟΥΜΑΚΑ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΕΦΕΡΙΑΔΗΣ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Ψυχολογίας και Ψυχοθεραπείας
|